هر صفحه وبی که در مرورگرتان مشاهده می‌کنید دارای یک url یا آدرس متنی می‌باشد. url یک سایت، یک متن حاوی آدرس سایت را نشان می‌دهد که می‌تواند با یک عبارت مانند adminesite.com یا یک آدرس پروتکل اینترنت مانند 77.238.120.147 نوشته شود. اکثر کاربران اینترنت، هنگام جست‌وجو کردن صفحات وب موردنظرشان، برای نوشتن آدرس از نام‌ها استفاده می‌کنند زیرا که حفظ کردن نام‌ها از اعداد آسان‌تر است. ما در این مقاله قصد داریم انواع پسوند دامنه را معرفی کرده و شما کاربران عزیز را با کاربردها و خدماتی که هریک از آن‌ها ارائه می‌دهند، آشنا سازیم.
یک آدرس وب یا url شامل پروکتل، اسم دامنه و مسیر می‌باشد که از قاعده زیر پیروی می‌کند: https://www.adminesite.com
| پروکتل (protocol) | http یا https |
| زیردامنه (subdomain) | www |
| نام سایت یا دامنه سطح دوم (second-level domain) | adminesite |
| دامنه سطح بالا (top-level domain) | com |
دامنه چیست؟
دامنه یا domain در لغت به معنای “گستره” می‌باشد که آدرس منحصربه‌فردی را برای دسترسی به سایت موردنظر تعیین می‌کند و بدین ترتیب برای دسترسی راحت افراد قرار می‌گیرد.
برای انتخاب دامنه می‌توان از ۱ الی ۶۳ کاراکتر بدون فاصله استفاده کرد و فقط می‌توان از حروف، اعداد و خط تیره (-) در نام آن به‌کار برد. در اینترنت، انواع زیادی پسوند دامنه وجود دارد.
به‌طورکلی دامنه از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود :
نام دامنه
نام دامنه همان اسمی است که برای وب‌سایت انتخاب می‌شود. برای مثال اسم سایت ما adminesite است که اگر به نوار بالای مرورگرتان نگاه کنید، در ابتدای آن نام دامنه صفحه وبی که در آن قرار دارید را مشاهده می‌کنید.
نام دامنه توسط صاحب یک سایت انتخاب می‌شود. .
پسوند دامنه
پسوندهای مختلفی برای دامنه وجود دارند که هرکدام نشان‌دهنده‌ی نوع فعالیت سایت است. از متداول‌ترین آن‌ها می‌توان به com ,ir ,net ,org ,info اشاره کرد.
دامنه‌ها از سوی موسسه ICANN ( Internet Corporation for Assigned Names and Number) تایید و معرفی می‌شوند. پسوندهای گوناگون، کاربردهای گوناگون دارند که هرکدام با توجه به نام و هزینه آن، خدمات مختلفی را ارائه می‌دهند.
انواع دامنه بر اساس پسوند
سه نوع پسوند وجود دارد:
1- پسوندهای عمومی (Generic Top-Level Domains)
این پسوندها متداول‌ترین و قدیمی‌ترین پسوندها می‌باشند که جهت ثبت و استفاده عموم بدون هیچ محدودیت هویتی و محتوایی کاربرد دارد.
| com. | مخفف Commercial، برای استفاده بنگاه‌ها و شرکت‌های تجاری |
| org. | مخفف Organizations، مختص ارگان‌ها و مراکز غیرانتفاعی |
| net. | مخفف Network، برای شبکه و خدمات اینترنتی به‌کار گرفته می‌شود. |
| info. | مخفف information، برای سایت‌های اطلاع‌رسانی و عمومی استفاده می‌شود. |
| pro. | این پسوند برای افراد حرفه‌ای که فعالیت اینترنتی می‌کنند، کاربرد دارد. مانند دانشمندان علم فیزیک، حسابداران، حقوق‌دانان و … |
| biz. | مخفف Business، برای کسب‌و‌کارها به ویژه خدمات مربوط به تجارت الکترونیکی استفاده می‌شود. |
| name. | این اولین نوع پسوندی است، برای اشخاص حقیقی که می‌خواهند برای خودشان سایت ایجاد کنند. |
| mobi. | برای پایگاه‌های فروش و سرویس‌دهی محصولات موبایل |
2- پسوندهای اختصاصی (Sponsored Top-Level Domains)
برای ثبت این نوع پسوندها محدودیت‌ها و قوانین خاصی وجود دارد و افراد یا سازمان‌هایی با فعالیت خاص می‌توانند از آن استفاده کنند.
| travel. | مخصوص شرکت‌ها و سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی می‌باشد. |
| edu. | مخفف Education، برای مقاصد تعلیمی چون پایگاه‌های آموزشی به کار می‌رود. |
| tv. | مختص شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای |
| int. | اختصار International، حوزه اینترنتی سازمان‌های بین‌المللی را نشان می‌دهند. |
| gov. | اختصار Government، مربوط به نهادهای دولتی است. |
3- پسوندهای ملی (Country Code Top-Level Domains)
هر کشور با استفاده از کد اختصاری‌اش دارای دامنههای اختصاصی برای خودش می‌باشد که فقط ساکنان آن کشور مجاز به استفاده از آن می‌باشند. دامنههای اختصاصی کشور ایران به شرح زیر می‌باشد:
| ir | دامنه ملی کشور ایران است که شرکت‌ها و افراد ساکن ایران مجاز به استفاده از آن می‌باشند. حروف ir برگرفته از ابتدای کلمه iran است. |
| co.ir. | این دامنه مخصوص سازمان‌ها و شرکت‌های غیر دولتی و خصوصی می‌باشد. |
| ac.ir. | این دامنه برای وزارت علوم، وزارت بهداشت، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب و موسسات آموزش عالی می‌باشد. ارائه مدارک و مجوز مربوطه الزامی می باشد. |
| sch.ir. | این دامنه مخصوص مدارس، موسسات آموزشی و سایر سازمان‌های آموزشی که مجوز وزارت آموزش و پرورش را دارند، می‌باشد. هنگام ثبت دامنه، ارائه مدارک لازم و همچنین درخواست کتبی الزامی می‌باشد. |
| net.ir. | مختص شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات شبکه و ISPها بوده و ارائه کپی مجوز ISP الزامی می‌باشد. |
| gov.ir. | این پسوند برای بخش‌های اجرایی موسسات و وزارتخانه‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه قوای مجریه، مقننه و قضایی ایران است که ارائه مدارک مربوطه الزامی است. |
| org.ir. | پسوندی مخصوص انجمن‌های علمی، سازمان‌های غیرانتفاعی رسمی و موسسات بین‌المللی ثبت‌شده می‌باشد. |
| id.ir. | این پسوند برای اشخاص حقیقی است که تابع جمهوری اسلامی ایران می‌باشند. ارائه مدارک شخص اعم از کارت ملی و شناسنامه و… الزامیست. |
انواع پسوندهای دامنه در کشورهای مختلف
به‌طورکلی هر کشوری دارای انواع پسوند دامنه می‌باشد که ساکنان آن کشور جهت ساخت و ایجاد سایت‌های محلی و بین‌المللی از آن‌ها استفاده می‌کنند. این پسوندها معمولا دو حرفی بوده و مخفف نام همان کشور هستند. در جدول زیر اسامی تعدادی از دامنههای معروف آورده شده است.
| ژاپن | jp. | بلژیک | be. |
| کره جنوبی | kr. | ایالات آمریکا | us. |
| یونان | gr. | کانادا | ca. |
| مالزی | my. | امارات عربی | ae. |
| مصر | eg. | اتحادیه اروپا | eu. |
| اسپانیا | es. | فرانسه | fr. |
| استرالیا | au. | بریتانیا | gb. |
| هلند | nl. | سوئیس | ch. |
| هند | in. | چین | cn. |
| عراق | iq. | ترکیه | tr. |
| افغانستان | af. | ایتالیا | it. |